«Μνημόνιο» για 58 δήμους των οποίων το συνολικό χρέος είναι μεγαλύτερο του 100% των τακτικών ετήσιων εσόδων, συμπεριλαμβανομένης και της ΣΑΤΑ, προετοιμάζει το υπουργείο Εσωτερικών. Το πρόγραμμα εξυγίανσης θα ελέγχεται από τριμελή επιτροπή (τρόικα) που αποτελείται από ένα μέλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου της ΚΕΔΕ και το γενικό διευθυντή Τοπικής Αυτοδιοίκησης του υπουργείου Εσωτερικών. Παράλληλα στο κλιμάκιο των ελεγκτών θα συμμετάσχουν στελέχη του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, που αναλαμβάνει το μεγαλύτερο βάρος της εξυγίανσης, αλλά και της ΕΕΤΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το υπουργείο Εσωτερικών, οι δήμοι που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα εξυγίανσης ανήκουν σε τρεις κατηγορίες:
Πρώτοι οι «κόκκινοι», (με συνολικό χρέος άνω του 150% των τακτικών εσόδων και της ΣΑΤΑ), οι οποίοι είναι κατά σειρά: Τήλου, Φυλής, Αμαρουσίου, Περάματος, Αχαρνών, Πειραιώς, Σπάτων-Αρτέμιδος, Αγιάς, Δίου-Ολύμπου, Ρόδου, Καρδίτσας, Ασπροπύργου, Πύλης, Λυκόβρυσης-Πεύκης, Μαρκοπούλου, Μεσογαίας, Διάννου, Βύρωνος, Τροιζηνίας, Σαλαμίνας, Παξών, Κορυδαλλού, Τρικκαίων, Κοζάνης και Σιθωνίας.
«Πορτοκαλί» (με συνολικό χρέος από 100% έως 120% των τακτικών εσόδων και της ΣΑΤΑ) οι οποίοι είναι κατά σειρά: Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Κύμης-Αλιβερίου, Μεγαρέων, Κισσάμου, Λαυρεωτικής, Ήλιδας, Ωρωπού, Κεφαλονιάς, Νέας Προποντίδας, Σκιάθου, Ζακύνθου, Ύδρας, Κατερίνης, Ορχομενού, Περιστερίου, Καισαριανής, Ιωαννιτών, Θερμαϊκού, Αίγινας, Ρεθύμνης, Κρωπίας, Διρφύων, Μεσσαπίων.
Πρόγραμμα εξυγίανσης δε θα χρειαστούν δήμοι που έχουν συνολικό χρέος κάτω από 100%, που είναι μάλλον στο πράσινο. Πρόκειται για 45 δήμους που συνολικό χρέος από 80% έως 100% των τακτικών εσόδων και της ΣΑΤΑ, 82 που είναι από 50% έως 80% και 140 μέχρι 50% .
Όπως είπε ο υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Ραγκούσης, αυτή τη στιγμή στη βάση δεδομένων που δημιούργησε το υπουργείο, αποτυπώνεται πλήρως η οικονομική κατάσταση των δήμων.
Συγκεκριμένα οι δανειακές υποχρεώσεις των δήμων ανέρχονται σε περίπου 1,9 δις ευρώ, εκ των οποίων περίπου το 60%, όπως είπε ο πρόεδρός του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων Αλέξανδρος Αντωνόπουλος που ήταν παρών, 1,26 δις είναι οι υποχρεώσεις των δήμων προς τρίτους, 1,87 δις οι απαιτήσεις των δήμων από τρίτους και 735 εκατομμύρια τα διαθέσιμα τους.
Πρόγραμμα εξυγίανσης: «Ποινές» και διαδικασία
Για τους 58 δήμους οι οποίοι θα μπουν στο πρόγραμμα εξυγίανσης, το οποίο όπως είπε ο υπουργός, θα ξεκινήσει άμεσα με βάση υπουργική απόφαση η οποία θα εκδοθεί, θα ισχύουν οι εξής ποινές:
•1. Πάγωμα ή περιορισμός των προσλήψεων και των συμβάσεων.
•2. Πάγωμα ορισμένων κωδικών όπως δημόσιες σχέσεις κι εκδηλώσεις
•3. Πάγωμα υλοποίησης νέων έργων, καθώς το σύνολο των εσόδων συμπεριλαμβανομένων και αυτών από τη ΣΑΤΑ, θα διατίθεται για το πρόγραμμα εξυγίανσης.
•4. Υποχρέωση υλοποίησης του προγράμματος με βάση συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα που δε υπερβαίνει μια δημοτική περίοδο.
Πάντως ο κ. Ραγκούσης, διευκρίνισε ότι οι συγκεκριμένες «ποινές» μπορούν να αφορούν μόνο σε μία δημοτική κοινότητα (πρώην δήμοι), εφόσον μόνο εκεί διαπιστώνεται το οικονομικό πρόβλημα.
Παράλληλα, ο υπουργός τόνισε ότι νέα έργα θα μπορούν να πραγματοποιούνται στους συγκεκριμένους δήμους αλλά μόνο μέσω του ΕΣΠΑ και του «Προγράμματος Ε.ΛΛ.Α.Δ.Α».
Η διαδικασία ένταξης στο πρόγραμμα εξυγίανσης θα γίνει σε τέσσερα στάδια:
•1. Διαπίστωση ανάγκης οικονομικής αξιολόγησης βάση αντικειμενικών κριτηρίων
•2. Εκτίμηση της οικονομικής κατάστασης του από τους αξιολόγηση ΟΤΑ από τους ορκωτούς λογιστές
•3. Εκπόνηση ειδικού επιχειρησιακού προγράμματος εξυγίανσης
4. Έγκριση του προγράμματος από την τριμελή Ελεγκτική επιτροπή
Το πρόγραμμα εξυγίανσης θα περιλαμβάνει:
Α. Επιμήκυνση του σημερινού μέσου χρόνου αποπληρωμής των δανείων των 15 ετών μέχρι 25 για την αποπληρωμή τους
Β. Σημαντική μείωση του επιτοκίου που όπως είπε ο πρόεδρος του ΤΟ ανέρχεται στο 5,9%.
Με αυτόν τον τρόπο όπως τόνισαν τόσο ο κ. Ραγκούσης όσο και ο κ. Αντωνόπουλος, η μείωση της τοκοχρεωλυτικής δόσης θα φτάσει μέχρι και το 55%, με αποτέλεσμα αφενός αυτή να είναι μικρότερη του 20% των συνολικών ετήσιων εσόδων του δήμου, όπως προβλέπει ο «Καλλικράτης» (ο κ. Ραγκούσης πάντως αποσαφήνισε ότι σήμερα μόλις συνολικά 4 δήμοι πληρώνουν ετήσιο τοκοχρεολύσιο, που είναι μεγαλύτερου του 20% των εσόδων τους) και αφετέρου, να δώσει τη δυνατότητα για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και για ένταξη των δήμων που σήμερα βρίσκονται στο «κόκκινο» και το «πορτοκαλί» στην πράσινη δόση.
Πλην των δύο παραπάνω διευκολύνσεων, το πρόγραμμα εξυγίανσης θα παρέχει και περίοδο χάριτος για ορισμένες περιπτώσεις δήμων που αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα χρέους, η οποία θα καλύπτει τα χρεολύσια, αλλά όπως άφησε να εννοηθεί ο πρόεδρος του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, δε θα είναι δυνατό να υπερβαίνει το χρόνο θητείας των σημερινών δημάρχων (δηλαδή περίπου τρία χρόνια).
Ερωτηθείς σχετικά ο υπουργός Εσωτερικών, άφησε να εννοηθεί ότι η ένταξη των συγκεκριμένων δήμων στο «μνημόνιο» θα είναι υποχρεωτική. «Ούτως ή άλλως ,όλοι οι δήμοι που έχουν πρόβλημα, μας ζητούν επιτακτικά να προχωρήσουμε σε ρύθμιση. Πάντως αν κάποιος έχει καλύτερη πρόταση από τη δική μας τη συζητάμε...», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ραγκούσης.
Εκτός τα χρέη των δημοτικών επιχειρήσεων
Όπως διευκρίνισε ο υπουργός Εσωτερικών, τα συγκεκριμένα στοιχεία δεν περιλαμβάνουν τα χρέη των δημοτικών επιχειρήσεων των δήμων, οι οποίες αυτή τη στιγμή ελέγχονται από τους ορκωτούς λογιστές.
Πρόσθεσε πάντως ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στις Δ.Ε.Υ.Α. «αλλά δε θα αλλάξει», όπως είπε, τη συνολική «εικόνα».
Ο κ. Ραγκούσης τόνισε επίσης, ότι με βάση τα οικονομικά στοιχεία που δίνει σήμερα στη δημοσιότητα το υπουργείο, επιβεβαιώνεται ότι η συμμετοχή των δήμων στο δημόσιο χρέος και στο ΑΕΠ είναι απειροελάχιστη σε σχέση με το συνολικό και ανέρχεται στο 0,7% και 0,9% αντίστοιχα. Μάλιστα οι δήμοι της Ελλάδας σχετικά με τα χρέη βρίσκονται στην προτελευταία θέση, πριν από τη Μάλτα, συγκριτικά με τους δήμους των υπόλοιπων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Για παράδειγμα οι συνολικές δανειακές υποχρεώσεις των δήμων της Γερμανίας, ανέρχονται στο 39,6% του συνολικού χρέους και 29,1% του ΑΕΠ.
