31 Οκτωβρίου 2010

Η κρίση ως πολιτικό κοινωνικό γεγονός

  γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΙΧΛΑΣ

     Η κρίση παρά τα νομοτελειακά της χαρακτηριστικά, δεν είναι φυσικό ή βιολογικό φαινόμενο, κάτι τέλος πάντων αναπότρεπτο εκ φύσεως, που πρέπει σώνει και καλά να την ζήσουμε, σε όλη της την έκταση και ένταση. Προκειμένου να διερευνηθεί ως κατ΄ εξοχήν πολιτικό- κοινωνικό φαινόμενο που αφορά ιδιαίτερα όσους θέλουν να είναι «πολίτες»δηλαδή όσους ασχολούνται με τα «πολιτικά», θεωρώ απαραίτητη την ιστορική αναδρομή ως βασική αναλυτική μέθοδο, που προφανώς ισχύει για κάθε κοινωνικό γεγονός στην διαδρομή από την γέννησή και την εξέλιξή του, τουλάχιστον τα κομβικά του σημεία.  

Στο τόπο μας ο μέσος πολίτης ζει  με την άγνοια καθοριστικών ιστορικών δεδομένων, το σβήσιμό τους από την συλλογική μνήμη δημιουργεί χαοτικό κενό, δυσκολεύει τόσο στην πολιτική ερμηνεία της κρίσης, όσο και στην κάθε προσπάθεια προοδευτικής αναζήτησης και πολιτικής συστράτευσης, που ευνοούνται από την ένταση των αντιθέσεων που αναπόφευκτα οι κρίσεις οξύνουν. Είναι απολύτως φυσικό εάν δεν γνωρίζουμε και δεν αναζητούμε τις «ρίζες μας», οι χτεσινές, οι σημερινές, οι αυριανές εξελίξεις να εμφανίζονται σαν από θαύμα, σαν από παρθενογέννηση χωρίς καμία σύνδεση με τις πολιτικές επιλογές και το γενικότερο εθνικό και διεθνικό περιβάλλον που τις επιβάλλει. Επίσης χάνεται η ουσιαστική ερμηνεία και αξιοποίηση των οικονομικών δεδομένων που αναδείχνονται ανάγλυφα ως αποδείξεις πλέον, τεκμηρίωσης και προβολής των όποιων πολιτικών επιλογών. 


 Χωρίς τα ιστορικά δεδομένα η πολιτική διαδικασία χάνει την πανεπιστημονική και φιλοσοφική της βάση, χάνει την σχετικότητά της, χάνει την γενικότητά της, χάνει αυτά ακριβώς τα δεδομένα που την κάνουν υπόθεση «πολιτών». Εύκολα πλέον εξειδικεύεται και εξιδανικεύεται από τους μηχανισμούς και τους διανοούμενους εξουσίας, την τεμαχίζουν σε ειδικά κομμάτια, σε τομείς εργασίας, και την παραπέμπουν σε ειδικές επιτροπές οικονομικών, εξωτερικών κ.α. Η πολιτική γίνεται «τεχνική», που αφορά μόνο τους εξειδικευμένους πολιτικούς επαγγελματίες του είδους, «μυημένους» στις ανάλογες διαδικασίες και συμπεριφορές. Ως γνήσιοι γραφειοκράτες κατανοούν και προβάλλουν την κρίση κυρίως ως οικονομικό ζήτημα που αφορά οικονομολόγους και λοιπούς ειδικούς διαχειριστές του δημόσιου βίου.

Παρακολουθούμε LIVE την κομματική αντιπαράθεση για την οικονομική κρίση που διεξάγεται σήμερα από ειδικούς, τύπου Γιωργάκη, Λούκας, Σαμαρά  του υπουργού Παπακωσταντίνου, έως ειδικούς, τύπου «τα πάντα όλα» Αδωνη Λιάνας και Τράγκα. Περιστρέφονται γύρω από ζητήματα κρατικής διαχείρισης, τις γνωστές αδιέξοδες κυβερνητικές και αντιπολιτευτικές πολιτικές, γύρω από ιδεολογικοοικονομικά διαγράμματα που κάθε πολιτικό κόμμα έχει ως σταθερό δεδομένο, με διαχειριστικές ταχτικές γύρω από το μνημόνιο. Προβάλλονται σαν κύρια πολιτικά επιχειρήματα ότι για τα προβλήματα της κρίσης φταίνε τα υπερκέρδη των καπιταλιστών, το χάλι του κράτους, οι Ευρωπαίοι που ξαφνικά δεν μας δίνουν δάνεια, γιατί… έτσι θέλουν, γιατί μας εχθρεύονται, γιατί μας ζηλεύουν που ξέρουμε να ζούμε ανέμελα, γιατί δεν έχουν την πολύτιμη αρχαία καταγωγή που έχουμε εμείς, γιατί είμαστε οι…πρώτοι. Ολόκληρες γενιές νεοελλήνων μεγαλώσαμε και διαπαιδαγωγηθήκαμε με τέτοιου είδους μύθους, με το αίσθημα της αδικίας, ότι όλη η ανθρωπότητα είναι κακή και έχει συμμαχήσει κατά της «πρώτης» Ελλάδας.

 Και φυσικά όλα καταλήγουν στην συνδικαλιστική συντεχνιακή πολιτική που κάθε κόμμα διεξάγει για …πάρτη του, στην μετωπική φασαρία, που χρησιμοπούνται ντεκόρ για την μάχη των μαχών - τις εκλογές - που είναι όλες «βουλευτικές». Αυτές οι πολιτικές δεν ξεφεύγουν πέρα από τις απλές και αυτονόητες κομματικές -κοινωνικές-ταξικές αντιθέσεις, που αποδεδειγμένα δεν επαρκούν για  πολιτική συγκρότηση ανάλογη με τις απαιτήσεις της εποχής μας, παρά μόνο για την καθιερωμένη «μαζικο –συνδικαλιστική» δράση και την όποια εκλογική αγωνιστική δράση, που δίνει άλλοθι στην μετριότητα, στην βαθιά αντιδραστική άποψη του λιγότερου κακού –ε, τι άλλο μπορούμε να κάνουμε- και της συνήθειας.   

 Eν μέσω γενικής κρίσης χωρίς σαφήνεια  για το κοινωνικό γίγνεσθαι, γίνονται ακόμα περισσότερο θολά και ακαθόριστα τα πολιτικά όρια μεταξύ των ταξικών στρατοπέδων. Παρά την όποια ένταση και έκταση πάρουν οι οικονομικές διεκδικήσεις των εργαζομένων η πολιτική στράτευση για κάποιον προοδευτικό αγωνιστή γίνεται δύσκολη έως απίθανη, προσκρούει στην ακαταλαβίστικη, υπεραπλουστευτική, διαχειριστική, μαζική – επιθετική -μετωπική, κοινοβουλευτική πολιτική, των κομμάτων.

Είναι μόνιμα τα συμπτώματα της πολιτικής υπανάπτυξης της νεοελληνικής πολιτικής ζωής, δείχνει ανίκανη να ανταποκριθεί, βασιζόμενη συνολικά σε ιδεολογικές πολιτικές προσεγγίσεις περί του «ιδιόμορφου» καπιταλιστικού μας συστήματος, δηλαδή ότι κινούμαστε κάπως αυτοτελώς με δικούς μας κανόνες.
 Περί της μόνιμης από γεννησιμιού κρίσης -ιστορικής πλέον- όμως καμία εξήγηση, ίσως γιατί στη χώρα μας πιστεύουν αφελέστατα ότι δεν ισχύει κάτι τέτοιο –λόγω του «ιδιόμορφου».
Επόμενα 
 2ο : Κρίση από κούνιας που ανάγεται στο εθνικό ζήτημα
 3ο :  Σε αναζήτηση «Κοινού Τόπου»