Του Alfredo Varona
από το kelaidismata.wordpress.com/
Δεν υπήρξε μόνο ποδοσφαιριστής. Ήταν ακόμα το πρότυπο για τον αδερφό του Ραϊ, που κατέκτησε με τη Βραζιλία το μουντιάλ (ΗΠΑ 1994) που άξιζε αυτός. Αλλά σήμερα αυτό δεν δείχνει να τον ενδιαφέρει τόσο. Χωρίς να έχει συμπληρώσει τα 60 χρόνια, ο Σόκρατες, ο ποδοσφαιριστής που τολμούσε να χτυπά τα πέναλτυ με τακουνάκι, περνά δύσκολες ώρες σε νοσοκομείο του Σάο Πάουλο. Συνδεδεμένος με συσκευή τεχνητής αναπνοής, υποφέροντας από οξεία κίρρωση του ύπατος, τίποτα από αυτά που του συμβαίνουν σήμερα δεν μοιάζει με χθες. Για άλλη μια φορά, το αλκοόλ έχει παγιδεύσει έναν ποδοσφαιριστή με σπάνιο ταλέντο.
Ο Σόκρατες ανήκει σε μια κλάση μορφωμένων παικτών που σπανίζουν στη Βραζιλία. Η μεγαλοφυΐα του εισέβαλε στη ζωή και δεν περιορίστηκε σε ένα γήπεδο ποδοσφαίρου. Ήταν (στην πραγματικότητα, είναι) ένα σύνθετο μυαλό. Γιος ενός λάτρη της ελληνικής φιλοσοφίας, ικανού να τον ονομάσει Socrates (Σωκράτης) και άλλα δύο αδέρφια του Sofocles (Σοφοκλής) και Sóstenes (Σωσθένης), στη ζωή του αφθονούν τα βιβλία. Σπούδασε δύο επιστήμες, Ιατρική και Φιλοσοφία. Ήθελε να γίνει πολιτικός και να συναντήσει το πεπρωμένο του. Οραματίστηκε την ισότητα στις φαβέλες. Έκανε μια ταινία και μέχρι και έγραψε ένα βιβλίο (Desde elMonte Santo), όπου αναγνώρισε ότι το ποδόσφαιρο το παίζεις όπως το ζεις. Γι’ αυτό, μετά τα ματς, έπαιζε επίσης γυρνώντας την πλάτη. Δεν τον ένοιαζε αν τον έβλεπαν οι δημοσιογράφοι με ένα τσιγάρο ή μια μπύρα στο χέρι. Κάτι που τώρα πια δεν μπορεί να γίνει.
Δεν χρειάζεται να είναι κανείς πολυμαθής, για να ξέρει ότι ο Σόκρατες ανήκε στη δεκαετία του ’80, μια εποχή πιο συναρπαστική για τους ποδοσφαιριστές. Ήταν ένας από πρωταθλητές χωρίς στέμμα σε εκείνο το μουντιάλ της Ισπανίας το ’82 στο οποίο ο Τέλε Σαντάνα (προπονητής της Εθνικής Βραζιλίας) τόλμησε να τον βάλει μαζί με το Φαλκάο, τον Τονίνιο Σερέζο και τον Ζίκο στην ίδια μεσαία γραμμή. Ωστόσο, η ήττα δεν αναγνώρισε τόση γενναιότητα. Τα γκολ του Πάολο Ρόσσι έβαλαν τέρμα σε μια εποχή την οποία ο Σόκρατες δέχτηκε με έξυπνη ειρωνεία. Τα λόγια του ακούστηκαν σαν αναίδια σε μια χώρα που ζητούσε να μπει φυλακή ο Βαλντίρ Πέρες (ο τερματοφύλακας) και ο Σερζίνιο (κεντρικός αμυντικός). «Χάσαμε; Κακοτυχία και ακόμα χειρότερη για το ποδόσφαιρο».
Επιστροφή στα γήπεδα με τα χρώματα της ταπεινής Garforth, που μοιάζουν με της Εθνικής Βραζιλίας, σε ηλικία... 50 ετών!
Αλλά έτσι είναι ο Σόκρατες, μυστηριώδης, γενειοφόρος και αντιφατικός. Ικανός να λατρέψει την Κούβα και τον Φιντέλ Κάστρο και ανίκανος να σηκωθεί κάθε μέρα στις οκτώ το πρωί. Γι’ αυτό η περίοδός στην Ιταλία δεν πέρασε στη βιογραφία του. Έπαιξε για μια σαιζόν στη Φιορεντίνα (1984-1985), χωρίς επιτυχία. Επέστρεψε στη Βραζιλία και, 14 χρόνια αφού σταμάτησε το ποδόσφαιρο, δέχτηκε μια προσφορά από την αγγλική Γκάρφορθ(ερασιτεχνική ομάδα) για να παίξει το 2004. Το έκανε και για αρκετές μέρες το όνομά του έκανε το γύρο στις τηλεοπτικές ειδήσεις όλου του κόσμου. Ο Σόκρατες συνέχιζε να έχει αυτή τη γενειάδα που κάλυπτε μια ελευθερία σχεδόν απίστευτη. Την ημέρα που μίλησε για την πιθανότητα να αναλάβει προπονητής της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου της Κούβας έβαλε έναν απίθανο όρο: «Να αμείβομαι το ίδιο όπως κάθε εργάτης στη χώρα». Ο Σόκρατες ανήκε στον τύπο ανθρώπου που δεν μαθαίνει να δίνει αξία στο χρήμα. «Πρέπει να νιώθω όπως ένας Κουβανός, να απολαμβάνω τα ίδια που έχουν αυτοί εδώ».
Ο Σόκρατες είχε υποσχεθεί στον κόσμο αποχή (από το αλκοόλ). Εγχειρίστηκε επειγόντως τον Ιούνιο. Το συκώτι του δεν άντεχε άλλο. Βγήκε μπροστά και περιφρόνησε το ψέμα μπροστά στους οπαδούς της Κορίνθιανς που τον λατρεύουν. «Είμαι ένας αλκοολικός». Ο λόγος του έδωσε μια υπόσχεση. «Έχω κερδίσει μια νέα ζωή». Αλλά τώρα, έχοντας ξαναπέσει σε κώμα, η υπεράσπισή του μένει χωρίς αποδείξεις.
Ο μάγος της ντρίμπλας Γκαρίντσα
Εντάχθηκε στη λεγεώνα των ποδοσφαιριστών που δεν ήξερε να αντισταθεί στο αλκοόλ και που αναπαράγει στη χώρα το δράμα του Γκαρίντσα, που πέθανε 49 ετών. Αν δεν ήταν το αλκοόλ, ο Γκαρίντσα (γεννημένος στο Ρίο ντε Ζανέιρο το 1933) θα μπορούσε να είναι ακόμα ζωντανός. Αλλά ανάμεσα σε αυτόν και τον Σόκρατες υπάρχουν τεράστιες διαφορές. Ο Γκαρίντσα παραπονέθηκε, πριν πεθάνει, ότι δεν έζησε τη ζωή του. «Ήταν η ζωή αυτή που πρόλαβε να ζήσει για μένα». Ο Γκαρίντσα δεν ήξερε ούτε να χρησιμοποιεί το μικρόφωνο. Την ημέρα που του ζήτησαν να πει δυο λόγια, τελείωσε σαν πρωτόγονος: «Μικρόφωνο, αντίο».
Ο Σόκρατες, ωστόσο, είναι ένας άνθρωπος μορφωμένος. Δεν έχει 14 παιδιά. Είναι ένας γιατρός γενειοφόρος και κομψός που κάποτε έκανε λάθος. Την ώρα του πρωινού, προτιμούσε ένα ουίσκι αντί για έναν καφέ. Η ζωή σήμερα δεν συγχωρεί.
