6 Νοεμβρίου 2007

ΚΡΙΤΙΚΗ DVD: "Apocalypto"


του Μελ Γκίπσον

Ο Μελ Γκίπσον είναι τρελός, έτσι; Κουβαλάει όμως μια τρέλα και για την ιστορική αλήθεια. Και αυτό κάνει την διαφορά από τους άλλους σκηνοθέτες του Χόλιγουντ.
Ο Αυστραλός πρώην σταρ – νυν σκηνοθέτης, ανασταίνει νεκρές γλώσσες και πολιτισμούς των Μάγιας, (όλη η ταινία είναι στη γλώσσα των Μάγιας), λίγο πριν από την ισπανική κατάκτηση, σεβόμενος πάντα την ιστορική αλήθεια όπως είπαμε, και τους υποτάσσει στην υπηρεσία του θεάματος.
Και σε αυτήν την ταινία, ξεθάβει από το κοιμητήριο της Ιστορίας μέρος του πολιτισμού των Μάγιας στη Λατινική Αμερική, και πιο συγκεκριμένα στο νότιο Μεξικό. Από τους Μάγιας αποτελείται και το αντάρτικο ένοπλο κίνημα των Ζαπατίστας στο Νότιο Μεξικό.
Ορισμένοι θα σκεφτούν : ‘σιγά μην καθίσουμε να ασχοληθούμε τώρα και με τον Γκίπσον’. Εγώ δεν έχω την ίδια γνώμη. Παρότι φανατικός χριστιανός, καθολικός στο δόγμα, σέβεται την ιστορική αλήθεια, και αυτό δεν μπορεί παρά να το εκτιμήσεις. Άλλωστε τον θαύμασα στο BraveHeart σαν πρωταγωνιστή, και μου άρεσε που κοντραρίστηκε με όλους στη πρώτη σκηνοθετική του απόπειρα Τα πάθη του Χριστού, όπου εκτός από τους Εβραίους, ήρθε σε ρήξη και με την ίδια την καθολική εκκλησία, για την υπερβολική βία της ταινίας του, χαρακτηριστικό γνώρισμα των ταινιών του, άλλωστε.
Για αυτό το λόγο του κάνω και κριτική, άλλωστε, γιατί θεωρώ ότι αξίζει σαν σκηνοθέτης.
Για τον Γκίπσον, ίσως είναι ιδανική η πρωτόγονη κοινωνία. Η ζωή τα παλιά χρόνια δίπλα στη φύση. Ας μου επιτρέψει να διαφωνώ. Ο ήρωας του αιχμαλωτίζεται από την ανώτερη φυλή των Μάγιας. Ο Γκίπσον όμως, σαν φανατικός καθολικός, μας παρουσιάζει μόνο τα άσχημα του πολιτισμού των Μάγιας. Τις ανθρωποθυσίες, την ιεραρχία, την δουλοκτητική κοινωνία. Μόνο που οι Μάγιας διαπρέπανε στην ιατρική, στην αρχιτεκτονική, στη γλυπτική και σε τόσες άλλες τέχνες. Είχανε γραφή. Την οποία καταστρέψανε οι καθολικοί ιερείς, και έχουν διασωθεί μόνο τρία βιβλία μέχρι σήμερα. Μάλιστα, οι ιερείς των Μάγιας, γιατί οι ιερείς ήταν υπεύθυνοι για την γραφή, κάθισαν μετά την κατάκτηση από τους Ισπανούς, και την καταστροφή των βιβλιοθηκών τους, και τα ξαναγράψανε όλα στη γλώσσα τους, άλλα με λατινικούς χαρακτήρες. Αλλά και αυτά τα βρήκαν οι καθολικοί ιερείς και τα κάψανε.
Πέρα από αυτό. Ο Γκίπσον έρχεται να κάνει ταινία, την ιδέα του συγγραφέα Πάολο Κοέλιο, στον «Αλχημιστή». ‘Εάν θέλεις κάτι πολύ, όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να το αποκτήσεις’. Αμ δε. Εύκολο είναι; Άμα ήταν τόσο απλά τα πράγματα……
Και αυτό ισχύει και για τον Γκίπσον και για τον Κοέλο.
Η ταινία τώρα, με αφήγηση υποδειγματική, με πανέμορφες φωτογραφίες και εικόνες, που στηρίζεται ελάχιστα στους διαλόγους, γεμάτη χρώματα, κατά τα πρότυπα του Γκίπσον με βία στα όρια του σαδισμού, αλλά και θεαματικές σεκάνς καταδιώξεων που ανεβάζουν στα ύψη την αδρεναλίνη, το «Apocalypto», διάρκειας δύο ωρώ, δεν σε αφήνει να πάρεις ανάσα. Εντυπωσιακή η φωτογραφία, δουλεμένη με ψηφιακές κάμερες υψηλής πιστότητας. Σκηνοθεσία : Μελ Γκίπσον.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΑΤΟΣ