μέρος τρίτο
«… Η αγροτική παραγωγή- ελιές αμπέλια- κηπευτικά- είναι η κύρια πηγή εσόδων των κατοίκων μαζί με το εμπόριο νερού (μέχρι το 1931) και την κατεργασία του μαρμάρου. Το μεγάλο χωριό αναπτύσσεται με χαρακτηριστικά κλειστής κοινωνίας, καθυστερεί να μετεξελιχθεί και να πάρει αμιγώς αστική μορφή…αραιοδομημένες περιοχές χαμηλά μονώροφα και διώροφα κτίσματα… το μέγεθος των οικοπέδων μέσα στο χωριό από 150 τ.μ. έως 800 τ.μ. ο χαμηλός συντελεστής δόμησης (0,8) τόνιζαν τον χαρακτήρα του προαστίου…δεν διέθετε πολεοδομική οργάνωση με ανύπαρκτα δίκτυα υποδομής…Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την κοινωνική σύνθεση των κατοίκων, που προσδιορίζονταν από χαμηλά και μεσαία στρώματα, ολοκλήρωναν τον χαρακτήρα της «μικρής πόλης», μέτριου ποιοτικά προαστίου με αναβαθμισμένο φυσικό περιβάλλον και υποβαθμισμένη οικιστική οργάνωση…Από τη δημιουργία του οικισμού μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1960 (125 χρόνια) τρία στοιχεία συνυπήρξαν επηρέασαν και καθόρισαν το μέγεθος και τον χαρακτήρα της ανάπτυξής του. Πρώτο η μικρή απόσταση από το κέντρο της Αθήνας η οποία ασφυκτιά και τείνει να εκτονωθεί… Δεύτερο είναι ανάμεσα σε αναβαθμισμένα προάστια υψηλών προδιαγραφών (Ψυχικό Φιλοθέη Κηφισιά) τα οποία δομήθηκαν για να στεγάσουν υψηλά εισοδήματα… ο μικρός οικισμός πιέζεται και καταδικάζεται να δέχεται κατοίκους και χρήστες από τα αμέσως χαμηλότερα στρώματα… και κυρίως δραστηριοποιούνται σε τομείς διοίκησης και εμπορίου…Τέλος η ύπαρξη μεγάλων ελεύθερων χώρων και η έλλειψη ιστορικά υλοποιημένου οδικού δικτύου, δημιούργησε de facto καταστάσεις και προσδιόρισε τον τρόπο ανάπτυξης του οικισμού. Στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθεί η σημασία ήδη διαμορφωμένων και ενδιαφερόντων σημείων-πόλων, όπως το κτήμα Συγγρού, το Αμαλιείον, το κτήμα Καρέλα και οι μεγάλες ιδιοκτησίες ιδρυμάτων.» (ΓΑΙΑ ΑΜΑΡΥΣΙΑΣ ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ σελ.195-197 δημοτική βιβλιοθ.)
Το 1920- 1925 η κοινότητα αριθμούσε 3450 κατοίκους το 1928 αυξήθηκε σε 7567, υπερδιπλασιασμός από τους μικρασιάτες πρόσφυγες. Με απόφαση την 1-10-1928 γίνονται αναγκαστικές απαλλοτριώσεις 355 στρεμμάτων στη Μαγκουφάνα για αστική αποκατάσταση.
«…Αυτές οι αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, καθώς και οι διαδοχικές εντάξεις στο σχέδιο πόλεως στα αμέσως επόμενα χρόνια,(οι οποίες έδιναν τη δυνατότητα σε γη με γεωργική χρήση να δώσει μεγαλύτερη γεωπρόσοδο μετατρεπόμενη σε αστικό οικόπεδο) διέλυσαν τις μεγάλες ιδιοκτησίες. Σε αυτή τη διάλυση συνέβαλε επίσης ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας, που αφορά την κίνηση του ελληνικού κεφαλαίου από το εμπόριο, το οποίο επενδύεται σε αγορά οικοπέδων και όχι στη βιομηχανία και άλλες παραγωγικές επενδύσεις…» ΓΑΙΑ ΑΜΑΡΥΣΙΑΣ ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ σελ.207-209.
Όπως γίνεται κατανοητό όλη η μετέπειτα ανάπτυξη του Μαρουσιού –γεωργική εμπορική βιοτεχνική τουριστική- έφερνε μέσα της ατόφια τα σπέρματα της αντιπαραγωγικής καθυστέρησης, κύριο χαρακτηριστικό άλλωστε όλης της ελληνικής οικονομίας. Οι πολιτικές εξελίξεις με κυρίαρχες τον παγκόσμιο πόλεμο 1914-1918, την Μικρασιατική καταστροφή, την παγκόσμια κρίση του 1929, την φασιστική δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936, τον εμφύλιο πόλεμο έως το 1950, αντανακλούν αυτή την καθυστέρηση.
«… Η χάραξη βιομηχανικής πολιτικής δεν ήταν στις προτεραιότητες των πρώτων Βενιζελικών κυβερνήσεων…» (*), «… Συνολικά οι επιπτώσεις του πολέμου (1914-18) υπήρξαν τόσο στη βιομηχανία όσο και στον αγροτικό χώρο, αντιφατικές και στην πράξη ένα πράγμα ευνόησαν παντού, όπως πάντα, την κερδοσκοπία- ίσως και την ευκαιριακότητα του επιχειρείν στην Ελλάδα…» (**) IΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ, 6ος τόμος, (*)σελ. 109, (**) σελ.113. Εκδ. Ελληνικά Γράμματα.
Το 1943 το Μαρούσι γίνεται Δήμος με 8253 κατοίκους. Στην λήξη του εμφυλίου πολέμου έχει 12547 κατοίκους που το καλοκαίρι γίνονται 19000. Νέες περιοχές μπαίνουν στο σχέδιο πόλεως, αποσαφηνίζονται περαιτέρω τα όρια του Δήμου, ενώ γίνονται έργα σχολεία, ασφαλτοστρώσεις, ηλεκτροδότηση, αποχετεύσεις, κ.α.
Ακολουθεί Τέταρτο μέρος
«… Η χάραξη βιομηχανικής πολιτικής δεν ήταν στις προτεραιότητες των πρώτων Βενιζελικών κυβερνήσεων…» (*), «… Συνολικά οι επιπτώσεις του πολέμου (1914-18) υπήρξαν τόσο στη βιομηχανία όσο και στον αγροτικό χώρο, αντιφατικές και στην πράξη ένα πράγμα ευνόησαν παντού, όπως πάντα, την κερδοσκοπία- ίσως και την ευκαιριακότητα του επιχειρείν στην Ελλάδα…» (**) IΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ, 6ος τόμος, (*)σελ. 109, (**) σελ.113. Εκδ. Ελληνικά Γράμματα.
Το 1943 το Μαρούσι γίνεται Δήμος με 8253 κατοίκους. Στην λήξη του εμφυλίου πολέμου έχει 12547 κατοίκους που το καλοκαίρι γίνονται 19000. Νέες περιοχές μπαίνουν στο σχέδιο πόλεως, αποσαφηνίζονται περαιτέρω τα όρια του Δήμου, ενώ γίνονται έργα σχολεία, ασφαλτοστρώσεις, ηλεκτροδότηση, αποχετεύσεις, κ.α.
Ακολουθεί Τέταρτο μέρος
- ΜΕΡΟΣ Α: http://voria-tis-athinas.blogspot.com/2009/03/2004.html
- ΜΕΡΟΣ Β: http://voria-tis-athinas.blogspot.com/2009/03/2004_14.html
Γιάννης Τσίχλας
ΦΩΤΟ από το blog:
http://amaroussion.blogspot.com
- Φορτηγό της βιομηχανίας ΗΒΗ τη δεκαετία του 30.
- Η Λ.Κηφισίας το 1975
