Λέγεται ότι η ατυχία των Αϊτινών ήταν παροιμιώδης, με την ενεργοποίηση ενός όχι τόσο ενεργού ρήγματος, με έναν σπάνια τόσο ισχυρό για τα δεδομένα της περιοχής σεισμό, ο οποίος -το ατυχέστερο- έγινε σε πολύ μικρό επιφανειακό βάθος και με επίκεντρο πολύ κοντά στην εξαθλιωμένη παραγκούπολη των πειρατών κάθε είδους, το Πορτ-Ο-Πρενς. Μα η περήφανη Αϊτή πάντα άτυχη ήταν. Οι πειρατές πάντα την είχανε στο μάτι…
Τα μμε από χτες μας έχουν κάψει με τη φράση-πιπίλα «η φτωχότερη χώρα του δυτικού ημισφαιρίου». Η χώρα δεν εντάσσεται πολιτιστικά λόγω γλώσσας στην Λατινική Αμερική, αλλά έχει μεγάλες ιστορικές συγγένειες με αυτή. Μία σειρά από ιστορικές αναλήθειες, μεγάλα παράδοξα και ένα ηρωικό νησί μαύρων συνθέτουν την εκπληκτική ιστορία της.
Το νησί γρήγορα πατήθηκε από τους Ισπανούς, όταν η περιβόητη Santa Maria, ένα από τα τρία πλοία με τα οποία ξεκίνησε ο Κολόμβος έδεσε στο νησί το Δεκέμβρη του 1492. Η ιστορική αυτή ατυχία βέβαια έχει ξεπεραστεί ψυχολογικά ακόμα και από τους ίδιους τους ιθαγενείς αφού σύμφωνα με ένα περιπαικτικό ρητό «αν δεν είχαν ανακαλύψει την Αμερική οι Ισπανοί θα την είχαν ανακαλύψει οι Ολλανδοί». Τα μμε από χτες μας έχουν κάψει με τη φράση-πιπίλα «η φτωχότερη χώρα του δυτικού ημισφαιρίου». Η χώρα δεν εντάσσεται πολιτιστικά λόγω γλώσσας στην Λατινική Αμερική, αλλά έχει μεγάλες ιστορικές συγγένειες με αυτή. Μία σειρά από ιστορικές αναλήθειες, μεγάλα παράδοξα και ένα ηρωικό νησί μαύρων συνθέτουν την εκπληκτική ιστορία της.
Επιτέλους ο «Ευρωπαϊκός Πολιτισμός» έρχεται στο νησί. Οι Ισπανοί, αχρείοι και φανατικοί, οι ίδιοι άνθρωποι που στο ταξίδι στον Ατλαντικό Ωκεανό προσεύχονταν στην Παρθένο Μαρία «για να μην πέσουν» στην άβυσσο μόλις φτάσουν στο τέλος της (επίπεδης) γης, θα εξαπατήσουν, θα κλέψουν και –πάντοτε στο όνομα του δικού τους Θεού και του πολιτισμού- θα ποδοπατήσουν τους ντόπιους. Ο Κολόμβος μιλά στην αρχή για τα πιο φιλόξενα άτομα του κόσμου, αλλά καθώς οι Ισπανοί δεν λογαριάζουν τίποτα σύντομα αρχίζουν οι έριδες. Λίγο μετά ο Κολόμβος θέτει στόχο την εξάλειψη των ιθαγενών σε διάστημα 50 χρόνων και λέγεται ότι μόνο κατά την πρώτη χρονιά της ισπανικής αποίκησης σφάχτηκαν 300.000 από αυτούς.
Οι Ισπανοί με τον καιρό θα την εγκαταλείψουν καθώς δεν έχει πολύ χρυσό και μόλις οι Γάλλοι πατούν πόδι φτιάχνουν μια νέα αποικία. Όλο αυτό το διάστημα οι ντόπιοι ιθαγενείς Arawak και Tainos εξολοθρεύονται και το νησί γεμίζει μαύρους, σκλάβους που φέρνουν τα καράβια των αποικιοκρατών από την Αφρική. Εν τω μεταξύ και άλλοι πειρατές κάνουν την Tortuga ορμητήριο των επιχειρήσεών τους. Πιο διάσημο από τα καλόπαιδα που πέρασαν από εδώ ο παγκοσμίου φήμης Henry Morgan.
Τελικά το 1791 οι μαύροι σκλάβοι ξεκινούν επανάσταση και την 1η Ιανουαρίου 1804 η Αϊτή ανακηρύσσεται θριαμβευτικά ανεξάρτητη παίρνοντας μάλιστα το ιθαγενικό της όνομα Αϊτή και όχι το ευρωχριστιανικό Άγιος Δομίνικος με το οποίο ήταν γνωστή μέχρι τότε.
Έτσι η Αϊτή γίνεται:
-το πρώτο ανεξάρτητο έθνος στην Λατινική Αμερική,
-το πρώτο έθνος στο οποίο οι σκλάβοι των λευκών έφτιαξαν κράτος μετά από επανάσταση,
-το πρώτο κράτος στο οποίο καταργήθηκε η δουλεία (η ιστορία «έδωσε» στους Βρετανούς την πρωτιά χωρίς κανείς να καταλάβει το γιατί),
-το πρώτο κράτος στην σύγχρονη ιστορία εξολοκλήρου κυβερνώμενο από μαύρους,
-το πρώτο κράτος στο οποίο γαλλικές και βρετανικές δυνάμεις αποκρούονται σθεναρά από τη μαύρη φυλή, και με όλα αυτά βέβαια,
-το κράτος-παράδειγμα για την χειραφέτηση της Λατινικής Αμερικής.
Η συνέχεια όμως για την νέα περήφανη δημοκρατία θα είναι τελείως διαφορετική. Όπως έγραψε κάπου ο Eduardo Galeano «η Αϊτή αποκηρύχθηκε ως αιώνια τιμωρία για την αξιοπρέπειά της». Και αυτό συμβαίνει έως σήμερα.
Το 1816 ο Simon Bolivar φτάνει ηττημένος και κυνηγημένος στο νησί και οι ανεξάρτητοι περήφανοι μαύροι κάτοικοι θα του παράσχουν καταφύγιο και θα τον επανεξοπλίσουν για να συνεχίσει τον αγώνα της ανεξαρτησίας. Ο Libertador αργότερα θα ξεχάσει την μικρή περήφανη μαύρη χώρα.
Από τους πάμπολλους ικανότατους πειρατές που έχει γνωρίσει η χώρα, ο Papa Doc αποδεικνύεται ο στυγερότερος. Τι τιμή…
Το 1986 όταν ο διάδοχος από το 1971 (που ο Doc πέθανε) και γιός του Jean-Claude πέφτει μετά από 30 χρονάκια στυγνής δικτατορίας η Αϊτή είναι πεθαμένη.
Μετά έρχεται ο λαοφιλής Jean-Bertrand Aristide που έχει το πρόβλημα να είναι αντιπαθής στο Λευκό Οίκο. Το μακρύ χέρι της Ουάσινγκτον είναι πανταχού παρών. Μόνο για την περίπτωση της δικτατορίας του Raoul Cedras το 1991 οι βορειοαμερικάνοι έχουν κρύψει (καταστρέψει;) αρχεία 160.000 σελίδων. Τον ρίχνουν, τον ξανανεβάζουν, ο λαός μόνο πέφτει συνέχεια. Το 1996 τα απρόοπτα συνεχίζονται: για πρώτη φορά στην ιστορία της η χώρα βλέπει μια κυβέρνηση εκλεγμένη από το λαό να διαδέχεται μια άλλη κυβέρνηση εκλεγμένη από το λαό.
Τέσσερις φορές πιο μικρή από την Ελλάδα, με τον ίδιο πληθυσμό όμως πληθυσμό, έναν πληθυσμό που αμέσως μετά τις ηρωικές και ιστορικές πρωτιές του έβαλε το κεφάλι του στη γκιλοτίνα και έγινε εδώ και χρόνια «ο φτωχότερος του δυτικού ημισφαιρίου».