Η διαδρομή για το Cienfuegos είναι μέσα στο πράσινο. Περνάμε 3-4 ποτάμια, που καταλήγουν στην θάλασσα. Οι Κουβανοί κάνουν μπάνιο εκεί. Μπορεί να είναι και περιοχές campismo. Το πράσινο δίπλα είναι τόσο πυκνό, που αναρωτιέμαι αν πατάει άνθρωπος ανάμεσα σ’ αυτά τα δέντρα. Στη θάλασσα, δίπλα μας, μπορεί κανείς να δει λίγο πιο έξω από το Trinidad και το τεράστιο εκτροφείο των αστακών. Το Trinidad φημίζεται γι’ αυτούς.
Μπαίνοντας στο Cienfuegos παίρνουμε ένα ταξί για την κεντρική πλατεία. Μόλις φτάσαμε, η πλατεία ήταν γεμάτη από φαντάρους, στρατιωτικά καμιόνια, αλλά και κόσμο, οικογένειες. Προς στιγμήν, επειδή η ώρα είναι ήδη 9.30 νομίζουμε ότι έχει συγκέντρωση και τρέχουμε να δούμε. Αλλά τελικά ανακαλύπτουμε, ότι είναι νεοσύλλεκτοι, όπου μάλλον, πριν πάμε εμείς, έχει γίνει τελετή ορκωμοσίας και είναι εκεί και οι οικογένειες τους, για να τους αποχαιρετήσουν και τα καμιόνια, για να τους πάρουν. Ωραίο αυτό. Η ορκωμοσία σε πλατεία και όχι σε στρατόπεδο.
Και επειδή δεν χωράνε όλοι στα 2 καμιόνια, ανά τέταρτο περίπου (εμείς το προλάβαμε 2 φορές) βαράει προσκλητήριο και ανά σειρές μπαίνουν στα καμιόνια. Όπως όμως όλα εδώ στη Κούβα έχουν τους ρυθμούς τους, έτσι και οι φαντάροι. Όταν βαράει το προσκλητήριο δεν τρέχουν πανικόβλητοι, αλλά με το πάσο τους. Κάνα δυο κρατάνε και το σάντουιτς στο χέρι και την πορτοκαλάδα τους πηγαίνοντας να στοιχηθούν στις σειρές. Μερικοί πάνω στο καμιόνι ανάβουν και το τσιγαράκι τους και κάνουν νόημα στις οικογένειές τους ή στις κοπέλες τους, ότι θα τους πάρουν τηλέφωνο. Είναι αρκετά συγκινητικό, θα έλεγα.
Τέλος πάντων ας επιστρέψουμε στο Cienfuegos, όπου εμένα τουλάχιστον μου θυμίζει Santiago, δηλ. εργαζόμενη πόλη, αλλά στο καλύτερό της. Πιο καλά οικονομικά, με καλύτερα κτίρια στο κέντρο. Βέβαια, μην ξεχνάμε ότι το Cienfuegos χτίστηκε από Γάλλους. Έχει και αριστοκρατική συνοικία, με όλα τα παλιά σπίτια με τις κολώνες, τα αετώματα, αποικιακού ρυθμού και πανέμορφα.
Τα συνθήματα με τον Che δίνουν και παίρνουν. Όχι μόνο θυμίζει, αλλά είναι πραγματική εργατούπολη, μάλλον αντιπροσωπευτικό δείγμα της πραγματικής ζωής στην Κούβα. Δεν λείπουν φυσικά οι jineteros, κυρίως για πούρα ή μάλλον, μόνο για πούρα. Καθίσαμε για γρήγορο φαγητό και στα πολύ γρήγορα επίσης, για πότε αγοράσαμε πούρα, από κάτι νεαρούς που κάθονταν δίπλα μας, ούτε εμείς καταλάβαμε.
Ο Βαγγέλης φυσικά περιττό να πω, ότι κάνει θραύση. Όλοι βλέπουν το τατουάζ του και τρελαίνονται, τον ρωτάνε που το έκανε και του λένε ότι είναι Κουβανός. Βοηθάει βέβαια και το ντύσιμο, όπου επειδή χάσαμε τη βαλίτσα, γυρνάει με κάτι ξεχειλωμένες κουβανικές παντόφλες, βερμούδα λουλουδάτη, μ’ ένα κορδόνι για ζώνη, ξεμανίκωτες μπλούζες και ψάθινο καπέλο. Στο στοιχείο του δηλαδή.
Αυτό που μου έτυχε όμως στη cadeca (ανταλλακτήριο) δεν το έχω ξαναδεί.
Στέκομαι στην ουρά για λεφτά και έρχονται 2-3 και με ρωτάνε αν θέλω ν’ αλλάξω λεφτά σε ευρώ. Τους λέω ναι και βγάζει ένα μάτσο λεφτά από την τσέπη του, μέχρι και γω αλληθώρισα, και μου λέει, εγώ. Του λέω γιατί εδώ και όχι στην cadeca και μου λέει, θα σου δώσω ίδια τιμή. Τους λέω όχι, εγώ θέλω στην cadeca, γελάει κοροϊδευτικά και φεύγει. Επιμένει φυσικά και ξαναέρχεται και γω επιμένω και λέω ότι θέλω ν’ αλλάξω στην cadeca. Φεύγει απηυδισμένος, που δεν καταλαβαίνω. Οι υπόλοιποι Κουβανοί που στέκουν κι αυτοί στην σειρά με κοιτάνε, με απροσδιόριστο θα έλεγα ύφος και στέκομαι κανονικά στην σειρά μου. Μια κυρία μάλιστα μου υποδεικνύει, ότι πρέπει να σταθώ στην άλλη σειρά, που έχει πιο λίγο κόσμο και είναι γι’ αυτούς που έχουν ξένο νόμισμα.
Το περιστατικό με άφησε άφωνη, όχι τόσο γι’ αυτόν που ήταν πολύ προκλητικός, με το μάτσο τα λεφτά στο χέρι, όσο γιατί δεν κατάλαβα, αν για τους υπόλοιπους Κουβανούς που κοιτούσαν, ήμουνα εξαίρεση ή απλώς μια χαζή τουρίστρια που δεν καταλάβαινε. Συν το γεγονός, ότι το έκανε τόσο απροκάλυπτα έξω από την τράπεζα, χωρίς να του μιλά κανένας. Μπορεί να ήταν και νόμιμος. Ποιος ξέρει…
Ο κύριος με το αμαξάκι και το άλογο που μας γύρισε λίγο στην πόλη για 10 πέσος, ήταν πολύ καλός και εξυπηρετικός. Μας έδειξε το νοσοκομείο της πόλης (οι Κουβανοί είναι πολύ περήφανοι για τα νοσοκομεία τους και τα πανεπιστήμια τους) και μας είπε ότι μπορεί κάποια πράγματα εδώ στην Κούβα να είναι άσχημα, αλλά σ’ αυτό δηλ. τα νοσοκομεία είμαστε πολύ πρώτοι. Λέει και αυτός, ότι τα 2 νομίσματα είναι πολύ άσχημο πράγμα για τους Κουβανούς και την οικονομία.
Αυτό που δεν μπορώ να καταλάβω ακόμα είναι πως το εννοούν. Έχω 2 βασικές απορίες. Όλοι πιστεύω το λένε με βασικό κίνητρο την καλυτέρευση της καθημερινότητας τους.
Ερώτηση 1η: Πάντα είχε 2 νομίσματα η Κούβα. Όταν δεν ήταν το convertible, ήταν το δολλάριο.Γιατί λοιπόν τώρα το θεωρούν μεγάλο πρόβλημα; Εξαιτίας της μη προσβασιμότητας όλων στα τουριστικά πέσος; Το ίδιο δεν ίσχυε και με το δολλάριο;
Ερώτηση 2η: Αν είχε ένα νόμισμα και όχι δύο, σε τι θα βοηθούσε αυτό τους Κουβανούς; Θα έπεφταν οι τιμές σε κάποια αγαθά, που τώρα τα βρίσκεις μόνο σε τουριστικά πέσος; Πάλι δεν θα ήταν ακριβά γι’ αυτούς;
Πάντως αυτή ήταν και η αίσθηση μας από την πρώτη φορά που ήρθαμε στην Κούβα. Όταν μιλούν για αλλαγές που θέλουν να γίνουν στην χώρα, οι περισσότεροι, είτε το βλέπουν από την σκοπιά της επανάστασης είτε όχι, δεν εννοούν ν’ αλλάξει το καθεστώς, όπως το εννοούμε εμείς. Μιλάνε πάντα για βελτίωση της καθημερινότητας, που τους φτάνει μόνο για να ζουν. Εννοείται ότι ο τουρισμός και το διπλό νόμισμα έχουν επιφέρει αλλαγές και στην διαστρωμάτωση της κοινωνίας αλλά και στην συνείδηση. Αυτό είναι μια πραγματικότητα. Και οι ίδιοι παραδέχονται ότι υπάρχουν αυτοί που δεν τους νοιάζει τίποτα άλλο, από το να μπορούν να πάρουν το ρούχο και να περνάνε καλά.
Όμως πιστεύω, ότι η πλειοψηφία του κόσμου που μιλάει γι’ αλλαγές, μιλάει από την δυσκολία της καθημερινότητάς του και από το ότι ο μισθός δεν φτάνει. Και δεν μιλάει τόσο από την σκοπιά, ούτε του καπιταλισμού, ούτε και του σοσιαλισμού βέβαια.
Άλλωστε οι περισσότεροι μιλούν για επανάσταση, αυτόν τον όρο χρησιμοποιούν και λιγότερο το σοσιαλισμό. Τέλος πάντων.
Σήμερα είναι η τελευταία βραδιά μας στο Trinidad. Ελπίζω να μην βρέξει και σήμερα και μας το χαλάσει.
………………………
Μετά το βραδινό, βγήκαμε ανηφορίζοντας για το γνωστό μέρος. Σήμερα είναι η τελευταία μας βραδιά στο Trinidad και στην βραδινή του διασκέδαση και σκοπεύουμε να το ξενυχτίσουμε. Άλλωστε αύριο δεν φεύγουμε νωρίς το πρωί, αλλά σχεδόν μεσημέρι.
Καθίσαμε στα γνωστά σκαλάκια, πήραμε το ποτό μας και ακούγαμε το πρόγραμμα. Όπως πάντα στην πλατεία υπάρχουν τα γνωστά «καμάκια» (πάλι με την ελληνική έννοια του όρου). Μερικούς τους θυμάμαι από πρόπερσι. Λίγο να σε χορέψουν, λίγο να τους κεράσεις και ότι άλλο προκύψει.
Και γώ; Από την μύτη να με πιάσεις, θα σκάσω. Το τι του σέρνω στο δρόμο δεν λέγεται.@^*#!~¨»?`:|<@!!! Μετά στεναχωρήθηκα λίγο, γιατί του το ‘βγαλα ξινό, αλλά δεν πειράζει, γιατί κι αυτός μου το ‘βγαλε!
